بررسی تطبیقی نقوش شال های ایران و کشمیر

نویسندگان

فریده طالب پور

دانشیار دانشکده هنر دانشگاه الزهرا زهرا تقدس نژاد

کارشناس ارشد سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری

چکیده

شال ایران از پارچه های نفیس بوده که از آغاز بافت آن اطلاعی در دست نیست، اما در دوره صفویه اهمیت زیادی به تولید آن داده شد و این هنر به اوج شکوفایی خود رسید. شال های ایران که غالباً در کرمان تولید شده اند با شال هایی که در دوره حکومت مغولان هند در کشمیر بافته شده اند، شباهت های زیادی در نقوش و ترکیب بندی دارند و عناصر تزئینی هنر ایران در شال های کشمیری دیده می شود. این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که مشابهت نقوش تزئینی در شال های ایران عصر صفوی با شال های کشمیری تا چه میزان است؟ روش پژوهش به صورت تاریخی–توصیفی و تطبیقی با مطالعات کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته است. مقایسه نمونه ها نشان می دهد که طرح شال ها دارای واحد تکرارشونده ی گیاهان، گل ها و نقوش هندسی در زمینه شال هستند و تکرار نقش مایه اصلی در این پارچه ها به وفور دیده می شود. این تکرارها منظم بوده و ریتم خاصی دارد. در این پارچه ها نوعی تناسب و هماهنگی میان نقش مایه ها و نقوشی که در زمینه استفاده شده است، وجود دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی نقوش شال‌های ایران و کشمیر

شال ایران از پارچه‌های نفیس بوده که از آغاز بافت آن اطلاعی در دست نیست، اما در دوره صفویه اهمیت زیادی به تولید آن داده شد و این هنر به اوج شکوفایی خود رسید. شال‌های ایران که غالباً در کرمان تولید شده‌اند با شال‌هایی که در دوره حکومت مغولان هند در کشمیر بافته شده‌اند، شباهت‌های زیادی در نقوش و ترکیب‌بندی دارند و عناصر تزئینی هنر ایران در شال‌های کشمیری دیده می‌شود. این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به...

متن کامل

بررسی تطبیقی نقوش پارچه های صفوی و گورکانی

پارچه­بافی ازجنبه کاربردهای فراوانی که در میان تمامی اقشار جامعه دارد، یکی از پیشروترین و گسترده­ترین صنایع در بین کشورهای مسلمان، از جمله ایران و هند به­شمار می­رود. به­همین دلیل سده­های نهم تا یازدهم هجری­قمری - پانزدهم تا هفدهم­میلادی از نظر پیشرفت و گسترش هنر پارچه­بافی صفوی و گورکانی با اهمیت است. این دو با داشتن ارتباط فرهنگی و هنری در سده­های پیشین، به­ویژه در زمان حکومت­صفویه، تاثیرات ب...

متن کامل

تأثیرپذیری شال‌های کشمیری از ایران

شال از منسوجات مهم کشمیر است که به‌عنوان بخشی از لباس مردم به‌کار می‌رود. در طی دوران مختلف شال‌بافی، روش‌های تولید و مواد اولیه آن تغییری نکرده است؛ اما نقوش شال تحت تأثیر حوادث تاریخی تحول یافته است. این امر به ایجاد طرح‌های جدید و گاه ناآشنا با سنت‌های بومی در شال‌‌های کشمیری منجر شده است. منشأ پیدایش شال‌بافی به‌طور دقیق معلوم نیست. برخی محققان معتقدند شال‌بافی کشمیر تحت تأثیر شال‌بافی در ا...

متن کامل

تأثیرپذیری شال های کشمیری از ایران

شال از منسوجات مهم کشمیر است که به عنوان بخشی از لباس مردم به کار می رود. در طی دوران مختلف شال بافی، روش های تولید و مواد اولیه آن تغییری نکرده است؛ اما نقوش شال تحت تأثیر حوادث تاریخی تحول یافته است. این امر به ایجاد طرح های جدید و گاه ناآشنا با سنت های بومی در شال های کشمیری منجر شده است. منشأ پیدایش شال بافی به طور دقیق معلوم نیست. برخی محققان معتقدند شال بافی کشمیر تحت تأثیر شال بافی در ای...

متن کامل

مقایسه تطبیقی نقوش چاپ باتیک ایران و هند

   چاپ باتیک به معنای مقاومت یا رزرو و ذخیره‌ی رنگ در سطح پارچه است که با مواد مقاوم، قسمتی از طرح بر روی پارچه ذخیره می‌شود و از نفوذ رنگ به آن قسمت از پارچه که طرح، نقش بسته جلوگیری می‌کند. باتیک کلمه‌ای جاوه‌ایست ولی با این وجود اصالت این هنر به چین می‌رسد. این نوع چاپ در ایران به نام کلاقه‌ای نامیده می‌شود. چاپ باتیک از چاپ‌های قدیمی است که از دوره صفوی در ایران رواج پیدا کرده است. در مورد ...

متن کامل

بررسی تطبیقی نقوش پارچه های صفوی و گورکانی

پارچه­بافی ازجنبه کاربردهای فراوانی که در میان تمامی اقشار جامعه دارد، یکی از پیشروترین و گسترده­ترین صنایع در بین کشورهای مسلمان، از جمله ایران و هند به­شمار می­رود. به­همین دلیل سده­های نهم تا یازدهم هجری­قمری - پانزدهم تا هفدهم­میلادی از نظر پیشرفت و گسترش هنر پارچه­بافی صفوی و گورکانی با اهمیت است. این دو با داشتن ارتباط فرهنگی و هنری در سده­های پیشین، به­ویژه در زمان حکومت­صفویه، تاثیرات ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات شبه قاره

جلد ۷، شماره ۲۲، صفحات ۴۹-۶۸

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023